よこがお (Yokogao / L’infirmière)

Ichiko a labour evel klañvdiourez. Emañ o vont da zimeziñ a-benn nebeud. Tremen a ra mat an traoù gant ar familh a sikour, e diavaez he eurioù labour e sikour ar merc’hed da bleustriñ o arnodennoù zoken. Un deiz eo skrapet ar verc’h yaouankañ. An den en deus skrapet anezhi a zo niz Ichiko, adalek ar mare-se e vo distrujet buhez Ichiko.
A bep eil e vez gwelet buhez Ichiko da vare an darvoud ha kalz war-lerc’h, komprenet e vez buan neuze he deus ranket cheñch buhez. Penaos eo erruet d’ar poent-se a erru dousik-dousik avat. Souezhus-kenañ e seblant Ichiko, troet da sodez pe dost goude bezañ kollet he buhez a oa ken plaen. Mokoto he deus plijet kalz din, un dudenn a cheñch er filmoù japanat, he darempred gant Ichiko am befe bet c’hoant gwelet muioc’h er film. Ne respont ket ar film d’ar goulennoù met diskouez a ra splann pegen spontus e c’hall ar mediaoù bezañ. N’eo ket kenkoulz Au revoir l’été evidon met kalz gwelloc’h eget Harmonium bepred !

Film sevenet gant FUKADA Kōji. Japan ha Frañs, 2019, 1e51.

ぼくらの七日間戦争 (7 jours / 7 Days War)

Mamoru a zo ur paotr e-unan. Plijout a ra an istor dezhañ met poan en deus o kaout mignoned. En em glevout a ra mat gant Aya, merc’h ur politikour lec’hel. Emañ hi o vont da ziloj peogwir emañ he zad o vont da genderc’hel e vuhez politikel e Tokyo. Kinnig a ra Mamoru dezhi tec’hout kuit, un abeg evitañ da lavar dezhi e kar anezhi ha profañ dezhi he frof deiz-ha-bloaz. Pezh a zo e kinnig Aya da dud all dont ivez. Ur strolladig souezhus a vo neuze o vont da gampiñ en ur vengleuz dilezet. Ne oant ket evit krediñ e oa unan bennak all o vevañ aze dija, ur bugel dibaper eus Thailand. Tud eus servijoù an emvroañ a zo o klask war-lerc’h ar bugel. Ur sez a grogo ar grennarded evit difenn anezhañ ha kregiñ a raio ur brezel etrezo hag an “dud vras”, war ar lec’h ha war ar genrouedad.
Adalek munutennoù kentañ ar film e vez santet un doare rekipe mod Your Name. Un tamm hegaset on bet neuze o soñjal e vefe poent d’ar filmoù kaout ur bersonelezh e plas trevezañ en un doare dister ar filmoù o deus graet berzh bras (betek dont da vezañ heugus aze). Torr-penn eo tuioù zo eus ar film met koulskoude e lak ar gaoz war temoù ral er filmoù bevaat : an emvroañ evel-just hag ivez itrikoù politikel lec’hel (embregerezhioù o klask chom bev a-drugarez da gevratoù foran), pe c’hoazh implij ar rouedadoù sokial evit lakaat ar c’heleier hag an dud da cheñch ali.
Ur film gant sioù neuze, dreist-holl en e stumm hep personelezh hag en defe gallet bezañ dedennus bras a-drugarez d’e demoù. Domaj un tamm !

Film sevenet gant MURANO Yūta. Japan, 2019, 1e28.

Luminous Blue 1

Kô a zo nevez erru en ul lise nevez. Entanet eo rak el lise-se ez eus ur c’hlub skeudenniñ brudet. Sot eo ar grennardez gant tapout skeudennoù, pezh na sikour ket anezhi devezh an distro-skol. Gwelet eo fall gant he c’helennerez diouzhtu. Keloù fall ouzhpenn : n’eus ket eus ar c’hlub skeudenniñ ken.
Div blac’h eus he c’hlasad a zeu da vezañ mignonez ganti avat ha kregiñ a ra da skeudenniñ anezho. Skeudennoù brav a dapo ha diskouez a raio anezho da bresidantez-bet ar c’hlub skeudenniñ. C’hoant o deus da gemer perzh en ur genstrivadeg vroadel ha marteze e c’hallo ar c’hlub kregiñ en-dro.
Ur manga “yuri” eo Luminous Blue : ur manga gant istorioù karantez etre merc’hed. Buan a-walc’h en deus seblantet din kaout fan service evit netra met ne oa ket re spontus hag ar pep splannañ a oa : tudenn paotr ebet. An holl dudennoù a zo merc’hed estreget marteze un den pe zaou a-dreñv na gomzont ket. Souezhus ! N’on ket sur da belec’h ez a an istor na bezañ dedennet bras e gwirionez avat.

Istor ha tresadennoù gant IWAMI Kiyoko. Embannet e galleg gant Taifu comics, d’an 23 a viz Here 2020.

On-Gaku : Notre Rock ! (音楽 / On-Gaku)

Ur film berr eo On-Gaku gant ul lusk a c’hallo seblantout souezhus. Simpl-tre eo ar bevaat, goullo a-walc’h an endroioù. Ur film “bihan” neuze met en deus e bersonelezh.
Kenji a zo e-touez “kañfarded” al lise. En em gannañ a ra gant paotred al liseoù all. Un deiz e vez fiziet ur gitar-boud ennañ hag e fell dezhañ sevel ur strollad sonerezh gant e daou gomper. Ur plac’h sot gant ar sonerezh a bedo anezho da gemer perzh en ur festival met Kenji a zo skuizh dija gant an istor-se. N’eus ket kalz traoù all er film, ne ra ket van bezañ luziet. Fentus eo hag entanus gant e aergelc’h dic’hortoz ha leun a startijenn souezhus!

Film sevenet gant IWAISAWA Kenji. Japan, 2019, 1e11.

Men’s Life 1

Mio he deus poan gant an darempredoù sokial. Studial a ra er gêr. He bed a zo hini ar radio, kas a ra kemennadennoù d’un abadenn a blij kalz dezhi. He breur gevell Yûta a zistro e-pad ar vakañsoù, emañ eñ diabarzhiad en ul lise. Ur paotr leun a startijenn, gant kalz mignoned, sportour hag all. Fellout a ra dezhañ mont kuit da Aostralia da heul e garedig setu e c’houlenn digant e c’hoar kemer e blas el lise. Ar plac’h yaouank a ranko neuze lakaat da grediñ eo ur paotr…
Ur framm istor klasel-kenañ “eskemm buhez” a zo aze. Rediet da vat eo Mio da zeskiñ penaos bevañ gant ar re all hag ober van bezañ en he aes. Dudius eo met re glasel evit poent, n’on ket dedennet kement-se gant ar pezh a c’hoarvezo, kavet em befe dedennusoc’h gouzout hiroc’h diwar-benn ar pezh a lake Mio da gaout dudi en he buhez digenvez.
Ma!

Istor ha tresadennoù WATANABE Ayu. Embannet e galleg gant Pika, d’ar 4 a viz Du 2020.

Nos yeux fermés

Un den seder eo Ichitarô. Dall eo ha dont a ra a-benn da skoulmañ darempred aesaet gant an dud.
Chihaya eus he zu a zo ur plac’h dinervet bepred. Erruout a ra gant dale en he labour, imoret eo fall ha start eo an traoù eviti. Dilezet eo bet gant he mamm ha karget d’ober war-dro he zad, lonker daonet.
Tamm-ha-tamm, dre hanterouriezh Ichitarô e krogo ar plac’h yaouank da welout an traoù en un doare all.
Ur manga koant ha fromus eo Nos yeux fermés. Un istor ordinal diwar-benn tud ordinal… Un istor kenskoazell, mignoniezh, familh ha karantez. Prantadoù kriz ha start a zo met ur sklaeraenn a zo bepred. Brav!

Istor ha tresadennoù gant SASÔ Akira. Embannet e galleg gant Pika, d’an 12 a viz Ebrel 2017.

Nos C(h)œurs évanescents 2

Ar wech-mañ e vo heuliet muioc’h Betsuyaki. Mont a ra war-raok al labour evit laz-kanañ ar skolaj hag hini ar gêr met Betsuyaki ne oar ket mat penaos ren al laz-kanañ ha reiñ youl d’ar grennarded. An holl a lâr dezhañ goulenn sikour digant ar c’helenner. Santet e vez ivez pegen start eo da vBetsuyaki eskemm gant tud deuet.
Plijet en deus kalz din gwelout sell ar c’hrennard-se ha kavout a ran komprenus e santadoù. Ur manga brav bepred a ziskouez fromoù gwirheñvel.

Istor ha tresadennoù gant KAMATANI Yuhki. Embannet e galleg gant Akata, d’an 28 a viz Mae 2020.

Je ne suis pas un gay de fiction

Ul lisead japanat keitad eo Jun. Ur sekred en deus avat. Heñvelreviad eo. Un darempred kuzh en deus gant ur paotr kalzik koshoc’h egetañ. Goude un emgav gantañ e kej gant Miura, ur gamaladez, gwelout a ra anezhi o prenañ ur manga Boy’s Love, manga gant istorioù karantez etre paotred. Ar plac’h a c’houlenn digantañ pas komz diwar-benn an dra-se el lise.
Heuliet e vo Jun e kerzh e vloavezh skol. Mont a ra ingal en un davarn dalc’het gant ur saozez hag a zo un davarn LGBTQ+. Eskemm a ra gant ur paotr klañv gant ar sida dre ar rouedad ha prederiañ diwar-benn e blas er gevredigezh. Divizout a ra kaout un darempred romantel gant Miura evit gwelet ma c’hallfe bevañ ur vuhez “ordinal” gant familh ha bugale…
Lusket eo ar romant gant kanaouennoù Queen. Ur paotr yen a-walc’h eo Jun, barn a ra kalz an dud all ha start eo gantañ e-unan ivez. A feur ma tremen an amzer e tiwan mignoniezh ha teneridigezh evit Miura avat. Dedennus a-walc’h eo-se.
An titl avat a lak da soñjal e vo lakaet ar gaoz war penaos eo diskouezet an dud heñvelreizh en oberennoù faltazi. Un tammig e vez graet pa lenn Jun manga prestet gant Miura met kalz klichedoù a zo er romant ivez : ar sida, an darempredoù gant un diforc’h oad bras, an emlazh… N’eo ket displijus ar romant ha dedennus eo bepred gwelet prederiadennoù war ar sujed-se dreist-holl en ur gevredigezh evel hini Japan met an titl a gavan touellus un tamm pa n’eo ket faeüs. Eil-tudennoù plijus a zo tro-dro da Jun (e vignon bugaleaj, Miura, Kate, Mr Farenheit, e vamm zoken pe e amourouz) a sikour da reiñ un tamm from rak Jun ne zegas ket kement-se. Prantadoù droch a zo o deus lakaet ac’hanon da c’hoarzhin ket sod e oant met dre vras eo ur romant plijus ha ral a-benn ar fin.

Romant skrivet gant ASAHARA Naoto. Embannet e galleg gant Akata, d’ar 24 a viz Here 2010.

Sayonara Miniskirt 1

Nina a zo an hini nemeti en he lise o wiskañ ur bragoù. Ur plac’h gouez hag a gostez eo un tamm. Koulskoude ez eus tud tro-dro dezhi a glask kompren perak eo evel-se. 6 miz zo e oa “leader” ur strollad idol. E kerzh un emgav gant faned eo bet taget ha gloazet. Kuitaet he deus ar bed-se ha soñjal a ra dezhi eo abalamour m’eo ur plac’h eo bet taget, fellout a ra dezhi neuze kuzhat an elfennoù gwelet evel gwregel eus he neuze diavez.
Ur manga dedennus-tre eo Sayonara Miniskirt, bed an idol a zo souezhus-tre da gentañ ha preder Nina diwar-benn he identelezh ivez. Eil-tudennoù dedennus a zo tro-dro da Nina (Sarah a oa ganti er strollad idol, pe Hikaru, kamalad klas Nina) ha kevrinoù a zo. Ul levrenn digeriñ a galite!

Istor ha tresadennoù gant Makino. Embannet e galleg e ti Soleil, d’an 11 a viz Meurzh 2020.

La Bombe

Ur pikol levr eo La Bombe. Kazi ur miz on bet o lenn, a dammoù, ken stank m’eo.
Istor ar vombezenn atomek eo. Ar raktresoù e pep bro (URSS, Alamagn, SUA), ar skiantourien o labourat war ar raktresoù, ar sekred, an arc’hant dispignet evit ar raktres, ar skiantourien oc’h enebiñ ouzh an arme, marc’hata ar plutonium (ha trevadenniñ broioù evit kaout an danvez), spierezh, arnodoù efedoù ar plutonium war paourkaezh tud gloazet…
Leun a ditouroù eo al levr, kazi re a-wechoù, mont a ra buan red an darvoudoù koulskoude ha start eo heuliañ pep tra ken buan e tremener deus ul lec’h d’egile da skouer. Ur bern traoù ‘m eus desket ha sebezus e chom ken pell war-lerc’h al labour skiantel ramzel, an dispac’h a fed gouiziegezh evit krouiñ gwashañ arm a zo.
N’eus tudenn dispar ebet, zoken ar skiantourien a glask lakaat da gompren ne vo ket dav implij ar vombezenn e gwirionez o deus tuioù fall, n’eo ket kuzhet kennebeut tu broadelour ar Japaniz, na netra.
Gwenn-ha-du ha sirius-tre eo an tresadennoù, un dibab displeget e fin al levr hag a gomprenan a-walc’h met a c’hallo d’am soñj bezañ startoc’h c’hoazh evit lenn.
Fromus-spontus ‘m eus kavet ar chabistr fin peogwir en deus lakaet da vev en-dro eñvorennoù mirdi ar peoc’h e Hiroshima, pezh a seblant din yac’h e fin ar gont. Dedennus-tre ‘m eus kavet lenn penaos e oa ganet ar raktres-se ha dibab ar skipailh kontañ kentoc’h penaos eo bet ganet ar vombezenn nukleel (ez skiantel, ez politikel) ha ket kement-se an efedoù da c’houde, a zo bet studiet muioc’h. Un dibab souezhus ha “yen” marteze met dedennus hag a lak ivez ar gaoz diwar-benn lodennoù eus an eil brezel bed a oa dianav din (moc’hatadur an “dour pounner” e Norge hag ar vag US Navy McVay). Ur raktres levr bannoù-treset ramzel neuze, savet gant doujañs hag en un doare speredek d’am meno.

Istor gant Alcante & LF Bollée, tresadennoù gant Denis Rodier. Embannet gant Glénat d’ar 4 a viz Meurzh 2020.